Ընդհանուր տեղեկություններ հայոց լեզվի մասին. Շտեմարան

1. Ո՞ր հայերենով են գրված հետևյալ տողերը

Ափ մը մոխի՛ր աճյունիս հետ, Հայրենի տուն,
Ափ մը մոխի´ր քո մոխիրեդ ո՛վ պիտ բերե,

Ափ մը մոխի՛ր քու ցավե՛դ, քու անցյալե՛դ,
Ափ մը մոխի՛ր, իմ սրտիս վրան ցանելու:

1) միջին հայերեն

2) արևմտահայերեն

3) գրաբար
4) արևելահայերեն

2. Ո՞ր հայերենով է տրված հատվածը։

Էրնեկ ես անոր կու տամ, որ առեր իւր եարն է փախեր.
Ոնց որ ըզկարմուջն անցեր, ջուրն ելեր, զկարմուջն է տարեր:

1) արևմտահայերեն

2) միջին հայերեն

3) արևելահայերեն
4) գրաբար

3. Ո՞ր բարբառի հիմքի վրա է ձևավորվել գրական արևմտահայերենը:

1) Արարատյան
2) Մշո

3) Պոլսի

4) Կարնո

4. Ո՞ր հայերենով է տրված հատվածը:

Հուր հորիզոնն մարեցավ.

Երկինքն աստղեր փթթեցան,

Համբույր մ՛առի դարձյալ ես

Հանուն աստեղց ցիրևցան:

1) արևմտահայերեն

2) միջին հայերեն
3) արևելահայերեն
4) գրաբար

5. Որ հատվածը ո՞ր հայերենով է:

ա. Անձինն ի շարժել մարգարտափայլ գեղով.
Ոտիցն ի գնալ շողն ի կարել առնոյր:
բ. …Նարդոս, քրքում էր ինձ բերում,
Վարդ մանուշակ էր պարգևում,
Առավոտյան ցողն էր իջնում,
Ոսկենման շողն էր փայլում… .
գ. Դու՛ն կըրակ, հաքածըդ կըրակ, վո՞ւր մե կըրակին դիմանամ,
Հընդու ղալամքարու վըրէն ծածկիլ իս մարմաշ, նազա՛նի:
դ. Պագըն որ դրամով լինի, չե՛մ իտար, թ՛աշխարհ աւերի,
Թէ ինձ մուրատով կուզես, եկո պա՛գ, հաւասդ անցանի:

1. գրաբար
2. միջին հայերեն
3. թիֆլիսահայ բարբառ
4. արևելահայերեն

1) ա-1, բ-4, գ-2, դ-3
2) ա-4, բ-1, գ-2, դ-3
3) ա-1, բ-3, գ-2, դ-4

4) ա-1, բ-4, գ-3, դ-2

6. Ո՞ր տարբերակը արևմտահայերենով չէ:

1) «Իր մեծ ու քայքայիչ տխրություններեն զատ Նարեկացին ունի նաև հիվանդագին մելամաղձու- թյուններ. աղերսարկու, միջանկյալ բացասականներու թախծությունը՝ որ հոս հոն մանիշակի պես կը նշուլե…»:
2) «Հոս պատկերի խիստ ու նկարչական ճշգրտությունը մը կա, իր մանրամասնություններուն ու ամ- բողջական ներկայացումին մեջ ալ՝ այնքան հուժկու և իրախնդիր` որ նմանությունը հրաշալի կերպով կ’անձնացնե…»:
3) «Վանականին քերթվածն է աս, պարզ, և սակայն ամբողջական հոգեբանությամբ մը, միստիկա- կանության ցավագին վեպ մը, ուր կտեսնենք սիրով լեցված էակ մը՝ աստուծո տարփանքովը վառված, որ անոր մեծությունը կերգե…»:

4) «Ինչի՞ գեդինը չիմ մտնում էս սհաթիս: Էլ իմ տոլ ախչկերանց էրեսին վո՞ւնց պիտի մտիկ անիմ, դիփունանց խոսելու պիտի դառնամ, դիփունքը մասխարա պիտի գցին ինձ, դիփունքը պիտի վրես ծիծաղին…»:

7. Տրվածներից ո՞րն է գրաբարով:

1) Երբ որ հոգոց ես կու հանեմ,
գայ գուլ առնու հոգիս բերնիս:

2) Յամենայն ժամ աղաչանք իմ այս են՝
Ի մեղաց իմոց սուրբ արա զիս, Տեր:

3) Մարդ կայ, որ խօսի՝ շաքար կու ծամի,
Խելքըն՝ լայն ծով է և միտքն՝ գնամի,
Տեսնեն, որ չունի կուրտիկ դալամի,
Կասեն. «Լուռ, կացիր, գող և հարամի»:
4) Դովլաթն էլթիբար չունե, յիփոր կերթա իր շրքարով.
Լավ մարթն էն է` գըլուխըն պահե աշխարումըս էյթիբարով:

8. Որ հատվածը հայերենի ո՞ր տարբերակով է:

1. Մեղք իմ բազում են յոյժ,
Ծանր են, քան զաւազ ծովու.
Քանզի քեզ միայնոյ մեղայ
Ողորմեա ինձ, Աստուած:
2.Կ’ուզեմ որ դադրին ձայներն այս պատիր,
Ու նեկտարիդ դողն ըմպեմ ես անհագ.
Կ’ուզեմ որ մեռնին տիվ ու ժամանակ
Ու դաբիրներուդ իյնամ ծնրադիր:
3. Ամենայն տեղ մահը մի է,
Մարդ մի անգամ պիտ մեռնե.
Բայց երանի, որ յուր ազգի
Ազատության կըզոհվի:
4. Երեսդ է լուսնի կրման բոլորեալ տեսդ՝ արեգական,
Ոնց որ դու ելնես բալես, արեգակերպ կու փայլես:

ա. արևմտահայերեն
բ. արևելահայերեն
գ. միջին հայերեն
դ. գրաբար

1) 1-ա, 2-գ, 3-բ, 4-դ
2) 1-դ, 2-գ, 3-ա, 4-բ

3) 1-դ, 2-ա, 3-բ, 4-գ

4) 1-ա, 2-դ, 3-գ, 4-բ

9. Ո՞ր հայերենով է տրված հատվածը:

Իրիկվան մեջ, գյուղին քով,
Կմրմնջե գուռն ուռիին տակ շքեղ:
Զայն կլեցնե աղբյուրն երգովը բյուրեղ,
Աստղը՝ բյուրեղ արցունքով:

1) արևելահայերեն

2) արևմտահայերեն

3) գրաբար
4) միջին հայերեն

10. Տրված բառահոդվածը բառարանի ո՞ր տեսակից է վերցված

ՍՈՍԱՓ, ի, գ. 1. Տերևների՝ ճյուղերի` ցողունների օրորվելուց շարժվելուց առաջացած մեղմ ձայնը, ասավ: 2. Զգեստի՝ շորեղենի են ծփանքից առաջացող մեղմ ձայնը, խշշոց, շրշյուն:
3. Զեփյուռի մեղմ քամու խշշոց, շրշյուն: 4. փխբ. Շրշյուն, շշունջ, շշուկ:

1) դարձվածաբանական
2) ուղղագրական

3) բացատրական

4) հոմանիշների

11. Հետևյալ բառարաններից որի՞ բնույթին է համապատասխանում արված քառահոդվածը (քառահոդվածը ընրվում է կրճատումներով):

ԵՂՋՅՈՒՐ, ի. գ. 1. Պինդ՝ ոսկրային կազմությամբ գցանք որոշ կենդանիների գլխի վրա, պոզ, կոտոշ: 2. Եղջերյա անոթ՝ գինի խմելու համար: 3. փխբ. Նորալուսնի եղջյուրաձև շերտը:

1) բացատրական

2) դարձվածաբանական
3) հոմանիշների
4) ստուգաբանական

12. Հետևյալ բառարաններից որի՞ բնույթին է համապատասխանում տրված բառահոդվածը (քառահոդվածը բերվում է կրճատումներով):

ԱՉՔԻՑ ԳՑԵԼ, -1. Այլևս չսիրել, ատել առաջվա մնան չհամակրել, չհարգել: «Տես, քաղաքացի են դարձել, բայց մեր սիրելի բարբառը ոչ մոռացել, ոչ աչքից գցել ենք» (Ա Մ): 2. Ուշադրությունից վրիպել, տեսադաշտից անհետանալ, անուշադրության մատնել:

1) բացատրական
2) հոմանիշների

3) դարձվածաբանական

4) ստուգաբանական

13. Հետևյալ բառարաններից որի՞ բնույթին է համապատասխանում տրված բառահոդվածը (բառահոդվածը բերվում է կրճատումներով):

ԹՌՉԵԼ րոս, թռիր, թռել, չբ. 1. Թևերի օգնությամբ օդի միջով գնալ մի տեղից մյուսը փոխադրվել: Թռչունները թռչում են: 2. Անցնել օդի միջով որոշ արագությամբ, ճանապարհ կտրել: 3. փխբ. Արագ և աննկատելիորեն անցնել (ժամանակի մասին): Տարիները թռչում են:

1) ստուգաբանական

2) բացատրական

3) հոմանիշների
4) դարձվածաբանական

14. Հետևյալ բառարաններից որի՞ բնույթին է համապատասխանում տրված բառահոդվածը (բառահոդվածը բերվում է կրճատումներով):

ԴԱՍԱՎԱՆԴԵԼ, նբ. 1. Որևէ առարկա կարդալ ուսումնական հաստատությունում, դաս տալ: 2. Դասատու լինել, դասավանդումով զբաղվել:

1) դարձվածաբանական
2) ուղղագրական

3) բացատրական

4) հոմանիշների

15. Հետևյալ բառարաններից որի՞ բնույթին է համապատասխանում տրված բառահոդվածը (բառահոդվածը բերվում է կրճատումներով):

ԱՉՔԵՐԸ ԼԱՅՆ ԲԱՆԱԼ կամ ԼԱՅՆ ԲԱՑ ԱՆԵԼ,- 1. Մի անակնկալ բանի վրա զարմանալ, ապշել: Ոչինչ չհասկանալով՝ նա աչքերը լայն բացած նայեց նախագահին։ 2.1-ավ իմանալ, հասկանալ բանի էությունը: Մի կուրացած աչքերդ լայն բաց արա: 3. Ուշադիր հետևել: Աչքերդ լայն բաց, որ ամեն բան տեսնես:

1) հոմանիշների

2) դարձվածաբանական

3) բարբառային
4) բացատրական

16. Հետևյալ բառարաններից որի» բնույթին է համապատասխանում տրված բառահոդվածը (քառահոդվածը բերվում է կրճատումներով):

ՄԱՌԱԽՈՒՂ, Գ. Մշուշ, մեգ, շամանդաղ, միգապատություն, միգամածություն, մառախլապատություն, մշուշապատության մաս, բալ, (ժողմում, դուման: a

1) ստուգաբանական
2) ուղղագրական
3) բացատրական

4) հոմանիշների

17. Տրված բառահոդվածը բառարանի ո՞ր տեսակից է վերցված

ՀԱՄԱԿՐԱՆՔ, գ. 1. Համակրության հակում (հոգեկան), խանդաղատանք, գորով, կարեկցություն, (հնց.) աղապատանք, կրակցություն (համակրական զգացմունք՝ վերաբերմունք): 2. Տե՛ս Սեր: 3. Տե՛ս Պաշտպանություն:

1) դարձվածաբանական
2) ուղղագրական
3) բացատրական

4) հոմանիշների

18. Ո՞ր դարերում է միջին հայերենը եղել կենդանի լեզու:

1) 10-12-րդ դդ.

2) 12-16-րդ դդ.

3) 11-17-րդ դդ.
4) 14 17-րդ դդ.

19. Նշված օտարազգի հայագետներից ո՞վ է «Հայ ժողովրդական դյուցազնավեպը»
ուսումնասիրության հեղինակը.

1) Հ. Պետերմանը
2) Ֆ. Վինդիշմանը

3) Ֆ. Ֆեյդին

4) Ա. Մեյեն

20. Ո՞ր տողում նշված բոլոր ազգանուններն են պատկանում օտարազգի հայագետների:

1) Վավիլով, Պետրով, Լիխտենգոլց

2) Մեյե, Մառ, Հյուբշման

3) Պետերման, Գոդել, Բաուման
4) Կարստ, Ֆեյդի, Շնեյդերման

21. Ո՞վ է «Բառգիրք հայկազեան լեզուի» բառարանի հեղինակը:

1) Մ. Ավգերյան
2) Մ. Չամչյան
3) Բ. Կեսարացի

4) Մ. Սեբաստացի

22. Ո՞ր նախադասությունն է արևմտահայերեն:

1) Ցերեկը պապս նստում էր դարպասի քարին կամ էլ պառկում բակի թախտիս:
2) Նրա համար ամենից մեծ հաճույքը արտերն ու այգին ջրելն էր:

3) Պատուհանիս քով նստած` ուշադրությամբ կը նայիմ դիմացի պարտեզը:

4) Ձիերը հագեցել էին կանաչից և մեզ նման մեկնվել էին գարնան արևի տակ: